Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ve AGRECO Konsorsiyumu iş birliğinde yürütülen
“Yeni Bir Metodoloji Kapsamında Türkiye’deki Nesli Tehlike Altındaki Türler İçin Eylem Planlarının Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi Projesi” 31 Ağustos 2020 tarihinde başlamıştır. Proje, Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) kapsamında ortak finanse edilmektedir. Projenin süresi 36 aydır.
Projenin amacı, türlerin korunması alanında mevcut çalışmaların geliştirilmesiyle Türkiye Tür Koruma Stratejisinin oluşturulması ve Tür Eylem Planlarının hazırlanması için tehlike altındaki türlerin önceliklendirilmesine yönelik nesnel bir metodoloji belirlenmesidir. Proje kapsamında, yetkili kurum ve kuruluşlarla diğer paydaşların Tür Eylem Planlarının (TEP) hazırlanması ve uygulanması alanında becerilerinin artırılması, kapasitelerinin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi hedeflenmektedir. TEP analitik bir stratejik yaklaşımı temel alacaktır, dolayısıyla antropojenik (insan kaynaklı) tehdit altındaki türlerin uzun vadede hayatta kalması sağlanacaktır.
Projenin etkili ve verimli bir şekilde uygulanmasından AGRECO Konsorsiyumu sorumludur.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, AB Mali Yardımlar Daire Başkanlığı Program Otoritesidir ve projenin Sözleşme Makamı görevini üstlenmektedir.
Tarım ve Orman Bakanlığı projenin Nihai Faydalanıcısıdır.
Biyolojik çeşitlilik kaybı, 19. yüzyıldan başlayarak modern dünyanın kritik önem taşıyan sorunlarından biri haline gelmiştir; ülkeler görülmemiş bir hızla gelişirken bu gelişmenin bedeli “atıl” durumdaki alanların büyük kısmının, ormanların, sulak alanların ve diğer pek çok ekosistemin kaybedilmesiyle ödenmiştir. İnsan nüfusunda yaşanan patlamanın beraberinde getirdiği talep artışı, ekosistemlerin daha hızlı tahribatına ve yan ürünler nedeniyle oluşan kirliliğin artmasına yol açmıştır.
Biyoçeşitlilik kaybı tüm uluslar için otuz yılı aşkın süredir ciddi bir endişe kaynağı olmuştur. Biyoçeşitlilik konusuna daha erken aşamalarda odaklanan çeşitli kurumlar olmuş olsa da biyoçeşitliliğin küresel bir endişe halini alması yalnızca birkaç on yıl geriye gitmektedir. En fazla tehlike altında olan türler için koruma eylemlerinin koordine edilmesi ve önceliklendirilmesi amacıyla, özellikle de belirli bir ülke veya bölgenin küresel sorumluluk sahibi olduğu türler için Tür Eylem Planları hazırlanmaktadır.
Türkiye’de, biyoçeşitliliğin korunması ve doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimine yönelik harekete geçmek üzere yasal araçlar hem anayasada hem de çok sayıda kanun ve yönetmelik kapsamında yer alan yükümlülükler çerçevesinde mevcuttur. Tehlike Altındaki Türler Projesi, Türkiye’de tehlike altındaki türlerin uzun vadede hayatta kalmasının sağlanması amacıyla yerel bilgi birikimini bir araya toplayacak, boşlukları değerlendirecek ve AB ülkelerinden iyi uygulama örneklerine paralel bir şekilde nesnel ve uyumlaştırılmış bir metodoloji önerisi getirecektir.
Projenin genel hedefi “sorumlu kurum ve kuruluşların kurumsal kapasitesinin güçlendirilmesi ve aralarındaki iş birliğinin geliştirilmesi yoluyla tehlike altındaki türlerin korunmasının teşvik edilmesi”dir. Kapsayıcı hedefse, Türkiye’de tehdit altındaki türlerin hayatta kalabilen sağlıklı popülasyonlarını artırmaktır.
Sonuç 1: Tür eylem planında yer alan koruma eylemlerinin uygulanması vasıtasıyla sorumlu bakanlıkların Türkiye’deki yabani türlerin korunmasına yönelik kapasitesinin güçlendirilmesi. Bu sonuç, projenin amacıyla doğrudan bağlantılı olan kamu kurum ve kuruluşlarının kapasite geliştirme ihtiyaçlarına yöneliktir.
Sonuç 2: Paydaşların kapasitesinin geliştirilmesi, kamuoyunda farkındalık artırılması ve doğal kaynaklar, ekosistem hizmetleri, türlerin korunmasıyla ilişkili tehdit ve risklere yönelik anlayışın geliştirilmesi. İkinci sonuç daha geniş bir yelpazede yer alan kilit önemdeki paydaşlara yöneliktir: STK’lar, üniversiteler ve vatandaşların türlerin korunmasının önemini ekosistem hizmetleri ve günlük yaşamımızla yakından bağlantı kurarak daha iyi anlaması.
Proje Paydaşları ve Hedef Gruplar
Proje kapsamındaki paydaşlar ve hedef gruplar, ilgili kamu kurumları, yerel yönetimler ve belediyeler, bölge ve il müdürlükleri, bölgesel kalkınma ajansları, odalar, birlikler, meslek örgütleri, iş kuruluşları, üniversiteler, araştırma enstitüleri, sivil toplum kuruluşları, avcılar ve medya.
Adı | Soyadı | Unvanı | Projedeki Görevi |
Mustafa Tuğrul | ŞAHİN | Genel Müdür Yardımcısı V. | Kıdemli Program Yöneticisi (SPO) |
Hüseyin Gökçe | MEŞE | Daire Başkanı | Proje Koordinatörü (SPO Delegesi) |
Adem | AĞIR | Çalışma Grup Sorumlusu | Proje Yöneticisi |
Dr. Burak | TATAR | Tarım ve Orman Uzmanı | Proje Yöneticisi Yardımcısı |
Emrah | BOZKAYA | Tarım ve Orman Uzmanı | Proje Yöneticisi Yardımcısı |
Sibel | ŞENEL ERTAŞ | Biyolog | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
İrfan | GÜVEN | Ziraat Mühendisi | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Mahmut | AKAN | Su Ürünleri Mühendisi | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Dr. Hasan | EMİR | Veteriner Hekim | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Ümit | BOLAT | Tarım ve Orman Uzmanı | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Gökhan | YILDIRIM | Orman Mühendisi | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Dr. Aysun Demet | GÜVENDİREN | Tarım ve Orman Uzmanı | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Dr. Fehmi | ARIKAN | Tarım ve Orman Uzmanı | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Tuğba | ABACI | Veteriner Hekim | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Ahmet | ANAY | Orman Mühendisi | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Nurcihan | MERCAN ERDOĞAN | Çalışma Grup Sorumlusu | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Muhammed Hakan | ÇAKMAK | Tarım ve Orman Uzmanı | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Berna | YALÇINKAYA | Orman Yüksek Mühendisi | Proje Yönetim Birimi Üyesi |
Ottavio NOVELLI – Proje Direktörü (AGRECO)
Mathieu PAGEAUX – Proje Direktör Yardımcısı (AGRECO)
Borut RUBINIC – Takım Lideri (AGRECO)
Erce KALKAN – Proje Asistanı (AGRECO)
Uğur ZEYDANLI – Yönetim Kurulu Başkanı (DKM)
Özge BALKIZ – Biyolojik Çeşitlilik Koruma Programı Koordinatörü (DKM)
Osman ERDEM – Yönetim Kurulu Başkanı (DAD)
İlker ÖZBAHAR – Tür Koruma ve İzleme Programı Koordinatörü (DAD)
Mehtap Bahadir KAYHAN – Proje Müdürü (GIZ)
İlke ALTAY – Proje Asistanı (GIZ)
Eylül Dizdaroğlu – Uzman & Faaliyet Koordinatörü (DAD)
Lider Sınav – Uzman (DAD)
Ömral Ünsal Özkoç – Uzman (DAD)